صفحه آزاد

بوليوی و عراق: نفت ما را به ما پس بدهيد
برگردان: زهره سحرخيز

نيشن. شماره ويژه تا 27 ژوئن 2005
http://www.thenation.com/doc.mhtml?i=20050627&s=klein

گوردون براون در جريان گردهمايی G8 در اسکاتلند، به ايده ای نوين دست پيدا کرده است مبنی براين که چگونه می توانيم , فقر را به تاريخ بسپاريم,. حال که واشينگتن تاکنون نپذيرفته کمک اش به آفريقا را تا 2015 به دو برابر افزايش دهد، وزير بريتانيايی به ,دولت های غنی تر نفتی, در خاورميانه روی آورده تا شکاف برای تامين مالی را جبران کند. در تيتر آبزرور لندن می خوانيم,ترغيب ثروت نفتی برای نجات آفريقا.
بفرمائيد اين هم يک ايده ی بهتر: به جای اين که ثروت نفتی عربستان سعودی برای ,نجات آفريقا, مورد استفاده قرار گيرد، چطور است از ثروت نفتی آفريقا، و نيز از گاز، الماس، طلا، پلاتينيوم، کرم، آلياژ فرئون،و ثروت زغال سنگ آفريقا، برای نجات آفريقا استفاده شود ؟
حالا که اين قدر همت عالی جنابانه روی نجات آفريقا از فقر متمرکز شده است، به نظر می رسد زمان مناسبی باشد برای يادآوری از شخص ديگری که تلاش کرد فقر را به تاريخ بسپرد: کن سارو ويوا، کسی که در ماه نوامبر ده سال از قتل اش همراه با هشت مبارز اگونی ديگر که توسط دولت نيجريه به اعدام با دار محکوم شدند، می گذرد. جرم آن ها اين بود که شهامت داشتند تاکيد کنند نيجريه اصلا فقير نيست، بلکه ثروتمند است، و تصميمات سياسی که براساس منافع غرب گرفته می شود، مردم آن را در فقر و استيصال نگه داشته است. سارو ويوا زندگی اش را در پای اين ايده گذاشت که ثروت عظيم نفتی دلتای نيجر بايد در پشت سر خود چيزی بيش از رودخانه های آلوده، مزارع سوخته، هوای آلوده و مدارس ويران بر جای بگذارد. او خواهان خيريه، ترحم، يا ,بخشودگی, نبود، بلکه عدالت می خواست.
جنبش »بقا« ی مردم اگونی خواهان آن بود که کمپانی شل خسارت مردمی را بدهد که از سال های 50 تا آن موقع از سرزمين شان ۳۰ ميليارد دلار استخراج کرده بود. شرکت برای کمک رو به دولت آورد، و نظاميان نيجريايی تفنگ های شان را به سوی تظاهر کنندگان برگردانند. قبل از اين که سارو ويوا به دستور دولت اعدام شود، در دادگاهی که برای او تشکيل شده بود گفت: ,من و رفقايم تنها کسانی نيستيم که در دادگاه محاکمه می شويم. شرکت شل هم در اين محکمه حضور دارد...در واقع شل اين دادگاه ويژه را تشکيل داده است، ولی قطعا روزی نوبت خودش خواهد رسيد
ده سال بعد ۷۰ درصد مردم نيجريه هنوز با روزی کمتر از يک دلار زندگی می کنند و کمپانی شل هنوز سودهای فوق العاده می برد. گينه اکوادور، که يک قرار داد بزرگ با اکزون موبيل دارد، بر اساس گزارش برنامه ۶۰ دقيقه :,در اولين سال قرار داد ۱۲ در صد سهمش را می تواند نگهدارد, -- نسبتی که حتی در اوج غارت استعمار نفتی هم شرم آور بود.
اين است که آفريقا را فقير نگه ميدارد: نه فقدان اراده سياسي، بلکه سود آوری فوق العاده تنظيمات کنونی. آفريقای ماورای صحرا، فقيرترين منطقه جهان، بدين ترتيب سود آورترين مقصد برای سرمايه گذاری است: براساس ,گزارش توسعه مالی جهان بانک جهانی, اين منطقه , بالاترين بازدهی سود برای سرمايه گذاری خارجی را نسبت به هر نقطه جهان دارد., آفريقا فقير است زيرا سرمايه گذاران و اعتباردهندگان به آن به طور غير قابل وصفی ثروتمندند.
ايده ای که کن سارو ويوا در راه مبارزه برای آن جان داد ? مبنی بر اين که منابع يک کشور بايد به نفع مردم همان کشور مورد استفاده قرار گيرد?در قلب همه مبارزات ضد استعماری جهان قرار داشته است، از تی پارتی بوستون* گرفته تا مبارزه ايران با کمپانی انگلو ايرانی در آبادان.مرگ اين ايده، در قانون اساسی اروپا، در استراتژی امنيت ملی ايالات متحده آمريکا [که ,[تجارت آزاد, را نه تنها يک سياست اقتصادی بلکه يک ,اصل اخلاقی, معرفی می کند]، و توسط قرار دادهای تجاری بی شمار اعلام شده است. و عليرغم همه ی اين ها، اين ايده حاضر نيست بميرد.
شما می توانيد آن را در اعتراضات خستگی ناپذيری که رئيس جمهور بوليوی کارلوس مسا را وادار به استعفای خود نمود ببينيد. يک دهه قبل صندوق بين المللی پول بوليوی را مجبور کرد صنايع نفت و گاز خود را خصوصی کند با اين وعده که در اثر اين اقدام رشد بالا خواهد رفت و سعادت گسترش خواهد يافت. وقتی اين طور نشد، وام دهنده گان خواهان آن شدند بوليوی کسر بودجه اش را با افزايش ماليات کارگران فقير تامين کند. بوليويايی ها ايده بهتری داشتند ? گاز خود را پس بگيرند و از آن به نفع کشور خود استفاده کنند. بحث اکنون اين است که چقدر را پس بگيرند. جنبش به سوی سوسياليسم Movement Toward Socialism اوو مورالس Evo Morales خواهان آن است که روی سود خارجی ۵۰ در صد ماليات بسته شود. گروه های بومی راديکال، که شاهد آن بوده اند تا هم اکنون سرزمين های شان از ثروت معدنی تهی شده است، خواهان ملی کردن کامل و مشارکت بسيار بيشترهستند، چيزی که آن را ,ملی کردن حکومت nationalizing the government, ناميده اند.
شما می توانيد اين ايده را در عراق هم ببينيد. در دوم ژوئن ليث کوبه Laith Kubba، سخنگوی نخست وزير عراق به روزنامه نگاران گفت صندوق بين المللی پول عراق را مجبور کرد بهای برق و سوخت را در عوض بدهی های گذشته اش افزايش دهد: ,عراق ۱۰ ميليارد دلار مقروض است، ومن فکر می کنم ما نمی توانيم از اين اجتناب کنيم., ولی چند روز قبل از آن در بصره يک گردهمايی تاريخی توسط اتحاديه های مستقل، با حضور پررنگ اتحاديه عمومی کارکنان نفت، مصرانه تاکيد کرد دولت بايد از اين کار اجتناب کند. در اولين کنفرانس ضد خصوصی کردن در عراق نمايندگان درخواست کردند دولت اساسا از پرداخت بدهی های ,نفرت انگيز, صدام امتناع کند و باهر اقدامی برای خصوصی کردن اموال دولتي، از جمله نفت ، مخالفت نمايد.
نئو ليبراليسم، ايدئو لوژيی که قدرتمندانه تلاش می کند خود را به عنوان , مدرنيته, جا بيندازد، و در همان حال کسانی که بيمارگونه به آن باور دارندماسک تکنوکرات هايی بی طرف را بر چهره می زنند، ديگر نمی تواند ادعا کند که يک توافق است. رای دهندگان فرانسوی وقتی به قانون اساسی اتحاديه اروپا نه گفتند، آن را رد کردند، و شما ميزان نفرت از آن را ميتواند در روسيه ببينيد، جايی که اکثريت مردم از آن ها که از خصوصی کردن های فاجعه بار دهه ۹۰ سود به جيب زدند بيزارند، و تعداد آن ها که برای محکوميت اليگارش نفتی ميخائيل خودو کوفسکی سوگواری می کنند، انگشت شمار است.
همه اين ها با توجه به زمان برگزاری گردهمايی G8 جالب تر می شود. باب گلدوف و جمعيت , فقر را به تاريخ بسپريم, فراخوان داده اند که ده ها هزار نفر به ادينبورگ بروند و در دوم ژوئيه يک نوار بزرگ سفيد دور مرکز شهر ايجاد کنند که اشاره ای است به بازو بند ,فقر را به تاريخ بسپريد, که در همه جا پخش شده است.
ولی به نظر می رسد اين شرم آور باشد که يک ميليون نفر، تمام اين راه دراز را بروند تا يک دکور عظيم ارزان قيمت، يک زينت جمعی برای قدرت باشند. به جای اين چطور است وقتی اين همه مردم دست به دست هم می دهند، اعلام کنند که آن ها نه بازو بند بلکه حلقه طناب اند ? حلقه طناب دور گردن سياست های مرگ آور اقتصادی که تا هم اکنون اين همه جان گرفته است، به خاطر فقدان دارو و آب سالم، به خاطر نبود عدالت.
يک حلقه طناب مثل آن که جان کن سارو ويوا را گرفت.

* اشاره به مقاومت مستعمرات انگليس در مقابل انحصار کمپانی هندشرقی بر تجارت چای مستعمرات

برگرفته از سایت روشنگری
http://www.roshangari.net