قسمت نهم: ساختار جدید خودمختاری زاپاتیستی
نوامبر ۲۰۲۳
خواهران، برادران و رفقا:
سعی خواهم کرد برایتان شرح دهم که چگونه خودمختاری، یعنی ساختار جدید خودمختاری زاپاتیستی را سازماندهی مجدد کردیم. بعداً با جزئیات بیشتری توضیح خواهم داد. شاید هم بیشتر توضیح ندهم، چون مهم این است که به آن جامه‌ی عمل بپوشانیم. و البته شما می‌تو‌انید به مراسم سالگرد هم بیایید و نمایش‌ها، ترانه‌ها، شعرها و هنر و فرهنگ این مرحله جدید از مبارزه‌ی ما را تماشا کنید. اگر هم نشد، رفقای ارتباط همگانی برای شما عکس و فیلم می‌فرستند. در فرصتی دیگر به شما خواهم گفت که در ارزیابی انتقادی از بخشداری‌های خودمختار شورشی زاپاتیستی و شوراهای دولت خوب چه نقاط قوت و ضعفی در آنها دیدیم. فعلا فقط برایتان می‌گویم به چه شکلی در آمده. خدمت شما:
نخست - شالوده‌ی اصلی که خودمختاری بر آن استوار است و بدون آن سایر ساختارها نمی‌توانند کار کنند، دولت خودمختار محلی (GAL) است. در هر یک از همبودها که پایه‌های کمک‌رسانیِ زاپاتیستی در آن زندگی می‌کنند یک GAL وجود دارد. دولت‌های خودمختار محلی زاپاتیست، هسته‌ی اصلی تمام خودمختاری هستند. آنها توسط مسئولین و کارگزاران خودمختار، هماهنگ شده و تابع مجمع [عمومی] روستا، آبادی، همبود، منطقه، محله، مناطق مشاع، ناحیه یا هر نام دیگری که مردم به جامعه‌ی خود داده باشند، هستند. هر GAL منابع سازمانی خودمختار خود (از جمله مدرسه و کلینیک) و روابطش را با روستاهایِ خواهران و برادرانِ غیر زاپاتیستِ همسایه کنترل می‌کند؛ و نیز استفاده صحیح از منابع مالی را. همچنین سوء‌مدیریت، فساد و خطاهایی که ممکن است وجود داشته باشد را شناسایی و گزارش می‌کند، و حواسش به کسانی‌ست که قصد دارند خود را به‌عنوان مقامات زاپاتیستی معرفی کنند تا از آنها حمایت یا کمکی بخواهند و سپس به نفع خود استفاده کنند.
بنابراین، اگر قبلاً چند ده MAREZ، یعنی بخشداری خودمختار شورشی زاپاتیستی وجود داشت، اکنون هزاران GAL زاپاتیستی وجود دارد.
دوم - GALهای مختلف با توجه به نیازها، مشکلات و پیشرفت‌هایشان، در مجامع دولت‌های خودمختار زاپاتیستی (CGAZ) گردهم می‌آیند. در این مجامع در مورد موضوعات مورد نظرGAL های فراخوان‌دهنده بحث می‌شود و توافقاتی صورت می‌گیرد. مجامع دولت‌های خودمختار هرگاه اراده کنند می‌توانند مقامات همبود‌های خود را به جلسه فرا‌بخوانند. در این جلسات طرح‌ها و نیازهای بهداشتی، آموزشی، کشاورزی و زیست‌محیطی، دادگستری، تجاری و یا هر مسئله‌ی لازم دیگر، ارائه شده، پس از اینکه مورد بحث قرار گرفتند، تصویب و یا رد می‌شوند. در سطح مجامع دولت‌های خودمختار زاپاتیستی CGAZهر بخشی مسئولیت هماهنگی منطقه‌ی خودش را دارد. این افراد صاحب مقام نیستند. وظيفه آنها اين است كه از به انجام رسیدن كارهای مورد نظر دولت خودمختار محلی GAL يا هر امر دیگری كه برای زندگي جمعی ضروری تشخيص داده می‌شود، اطمينان حاصل كنند. به‌عنوان مثال: کارزارهای پیشگیرانه‌ی پزشکی و واکسیناسیون، کارزارهای درمان بیماری‌های بومی، دوره‌های آموزشی و تعلیم تخصصی (تکنسین‌های آزمایشگاه، رادیولوژی، سونوگرافی، ماموگرافی و هر علم دیگری که به‌تدریج بیاموزیم)، کارزارهای سوادآموزی و آموزش در سطوح بالاتر، رویدادهای ورزشی و فرهنگی، جشن‌های سنتی و غیره. هر منطقه یا CGAZ مدیران خود را دارد که در صورت بروز مشکل فوری یا مشکلی که چندین همبود را تحت تأثیر قرار بدهد، برای تشکیل جلسه فراخوان می‌دهند.
یعنی اگر قبلاً ۱۲ شورای دولت خوب وجود داشت، حالا صدها وجود خواهد داشت.
سوم – سپس نوبت شوراهای جمع‌های دولت‌های خودمختار زاپاتیستی (ACGAZ) است، که قبلاً به‌عنوان مناطق شناخته می‌شدند. این شوراها از خود اختیاری ندارند و تابع CGAZها هستند؛ و CGAZها هم به نوبه خود تابع GALها می‌باشند. ACGAZها طبق درخواست GALها و CGAZها، مجامع‌عمومی منطقه را فرا‌می‌خوانند و ریاست آنها را برعهده می‌گیرد. این شوراها در حلزون‌ها مستقر هستند، اما بین مناطق [مختلف] حرکت می‌کنند. به عبارت دیگر با توجه به مطالبات و نیازهای مردم روستاها متحرک هستند.
چهارم – همان‌طور که در عمل مشاهده خواهد شد، فرماندهی و هماهنگی خودمختاری از شورای دولت خوب JBG و بخشداری‌های خودمختار زاپاتیستی MAREZ به روستاها و همبودها، به GALها منتقل شده است. مناطق (ACGAZ) و نواحی (CGAZ) توسط خود مردم اداره می‌شوند، آنها باید در برابر مردم پاسخگو بوده و راهی برای رفع نیازهای آنها بیابند مثل نیاز به بهداشت، آموزش، عدالت، غذا و مواردی که به‌دلیل شرایط اضطراری ناشی از بلایا به وجود می‌آید: بلایای طبیعی، بیماری‌های همه‌گیر، جنایات، تهاجمات، جنگ‌ها و سایر بدبختی‌هایی که نظام سرمایه‌داری به ارمغان می‌آورد.
پنجم – به‌منظور افزایش دفاع از روستاها و مادر- زمین و حفظ امنیت آنها در صورت تجاوز، حمله، بیماری‌های همه‌گیر، تهاجم شرکت‌های طبیعت‌خوار، اشغال نظامی جزئی یا کلی، بلایای طبیعی و جنگ‌های هسته‌ای، ساختار و شکل ارتش زاپاتیستی آزادیبخش ملی EZLN بازسازماندهی شده است. ما خودمان را آماده کرده‌ایم تا مردم‌مان حتی در انزوا از یکدیگر زنده بمانند.
ششم - درک می‌کنیم که ممکن است فهم این همه برای شما مشکل باشد و برای درک آن مدتی به زحمت خواهید افتاد. تأمل و تعقل درباره آن برای خود ما ۱۰ سال طول کشید و از این ۱۰ سال، ۳ سال به آماده‌سازی آن به‌منظور عملی شدن اختصاص یافت.
همچنین درک می‌کنیم که افکارتان ممکن است به‌نظر خودتان درهم‌ریخته بیاید. به‌همین‌دلیل لازم است کانال درک خود را عوض کنید. تنها با نگاه کردن به دوردست، هم پشت سر و هم جلو‌ی رو، می‌توان گام کنونی را درک کرد.
امیدواریم متوجه شده باشید که این ساختار جدیدی از خودمختاری است، ما تازه در حال یادگیری هستیم و مدتی طول می‌کشد تا خوب پیش برویم.
در‌واقع، این بیانیه فقط قصد دارد به شما بگوید که خودمختاری زاپاتیستی ادامه دارد و پیش می‌رود؛ فکر می‌کنیم که این ساختار جدید برای روستاها، همبودها، آبادی‌ها، محله‌ها، مناطق مشاع و دهکده‌ها که پایه‌های کمک‌رسانی زاپاتیستی در آن زندگی، یعنی مبارزه می‌کنند، بهتر خواهد بود. و این تصمیم خود آنها بوده است، تصمیمی بر اساس ایده‌ها و پیشنهادات، انتقادات و انتقادهای از خود.
به‌علاوه، همان‌طور که مشاهده خواهید کرد، این مرحله جدید خودمختاری برای مقابله با بدترین کنش‌های هیدرا [هیدرا-سرمایه‌داری]، بی‌شرمانه‌ترین وحشیگری‌ها و جنون ویرانگرش به وجود آمده است: برای مقابله با جنگ‌ها و تهاجمات تجاری و نظامی‌اش.
برای ما مرزها و جغرافیاهای دور وجود ندارد. هر آنچه در هر گوشه‌ای از کره زمین اتفاق می‌افتد، ما را تحت تاثیر قرار داده و به خود مشغول می‌کند، نگران‌مان می‌کند و دلمان را به درد می‌آورد. ما در حد توان بسیار اندک خود، از انسان‌های در تنگنا صرف‌نظر از رنگ، نژاد، ملیت، عقیده، ایدئولوژی و زبان‌شان حمایت خواهیم کرد. اگرچه ممکن است ما خیلی زبان‌ها را ندانیم یا فرهنگ‌ها و شیوه‌های زیادی را درک نکنیم، اما قادریم رنج، درد، اندوه و خشم شرافتمندانه‌ای را که سیستم برمی‌انگیزد درک کنیم.
ما بلدیم قلب خواهران و برادرانمان را بخوانیم و به آنها گوش دهیم. ما تلاش برای یادگیری از آنها، داستان‌ها و مبارزات‌شان را ادامه خواهیم داد. نه تنها به‌این‌دلیل که قرن‌ها از این موضوع رنج برده‌ایم و از ماهیت آن آگاهیم؛ همچنین و مهم‌تر از همه، به‌این‌دلیل که ۳۰ سال است برای زندگی مبارزه می‌کنیم.
مطمئنا در این سال‌ها اشتباهات زیادی مرتکب شده‌ایم و مطمئناً در ۱۲۰ سال آینده اشتباهات بیشتری هم مرتکب خواهیم شد. اما تسلیم نمی‌شویم، مسیرمان را تغییر نمی‌دهیم، خودمان را نمی‌فروشیم. ما همیشه مبارزات خود، زمان‌ها و شیوه‌های آن را با دیدی انتقادی مرور خواهیم کرد.
چشم‌ها، گوش‌ها، مغز و قلب‌های ما همیشه آماده‌اند تا از دیگران بیاموزیم، کسانی که اگرچه در بسیاری چیزها با ما متفاوت هستند، اما دغدغه‌های مشابه ما را دارند و همچون ما خواستار دموکراسی، آزادی و عدالت هستند.
و ما همیشه به دنبال بهترین‌ها برای مردم خود و برای جوامعی که خواهران و برادران ما هستند خواهیم بود.
آخر ما زاپاتیست هستیم!
تا زمانی که در گوشه‌ای از کره زمین حتی یک مرد، یک زن یا یک دیگرگونه‌ی زاپاتیست وجود داشته باشد، ما در شورش، مقاومت خواهیم کرد، یعنی مبارزه خواهیم کرد.
هم دوستان وهم دشمنان این را به چشم خواهند دید؛ و نیز آنهایی که نه دوست هستند و نه دشمن.
فعلا همین.
از کوهستان‌های جنوب شرقی مکزیک
معاون فرمانده شورشی مویسس
مکزیک، نوامبر ۲۰۲۳
بیش از ۵۰۰، ۴۰، ۳۰، ۲۰، ۱۰ سال بعد.
بعدالتحریر:
- در اینجا یک طرح برایتان می‌گذارم تا شاید بهتر بشود فهمید.
