تراب حق شناس، به راستی زندگی پر فراز و نشیب و پرباری داشت. علاوه بر نقش برجسته و مثبتش در جریاناتی نظیر جبهه ملی ایران، نهضت آزادی، مجاهدین خلق، بخش مارکسیستی مجاهدین خلق، سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر و سپس جریان "اندیشه و پیکار"، تراب حق شناس، به معنای واقعی کلمه با ملل و خلقهای تحت ستم نیز الفت و همبستگی کم نظیری داشت. وی تا آخرین لحظه زندگی اش مدافع، یار و یاور مردم فلسطین بود. علاوه بر این، ما تراب را، صرفنظر از روابط و اتکای متعارف گذشتهء تشکیلاتی مان، به عنوان یار دلسوزی برای فرزندان زحمتکش بلوچ میدانیم. زندگی پربارش را ارج می نهیم و از درگذشتش نیز بسیار اندوهناکیم.
ما بعد از ترک ایران و اقامت در پاکستان، در سال 1360 جمعی را به نام "گروه فاضل" ایجاد کردیم. این جمع سپس به "یاران فاضل" تغییر نام یافت. عمدۀ افراد این جمع از فعالین "نــــــــــبرد بــــــــلوچ"، تشکیلات بلوچستانِ سازمان پیکار بودند. ما تصمیم گرفتیم که در کنار مطالعه و کارتئوریک، در برخی فعالیتهای عملیِ سیاسی نیز شرکت کنیم.
هدف از بیان این مقدمه کوتاه نشان دادن نقش برجستۀ رفیق تراب حق شناس در این باره است. ما از همان نخستین روزهای مهاجرتمان به پاکستان با او در ارتباط تنگاتنگ تشکیلاتی بودیم. بحث ها و نوشته های داخلی مرتب بین ما رد و بدل میشد. همچنین رابطهء ما با جمع های باقی مانده از سازمان پیکار در سطح جهان از طریق او صورت میگرفت. تراب (فواد) علاوه بر موارد بالا، در آن زمان، برای ما تکیهگاه بزرگ و محکمی هم از نظر روحی و هم معنوی بود. این ارتباط منظم تا اواخر دهۀ 1980 میلادی ادامه داشت، تا این که بیشتر فعالان "یاران فاضل" از پاکستان خارج شدند.
رفیق تراب در موقعیت بسیار سخت و دشواری قرار داشت. بسیاری از یارانش به دلایل و بهانه های گوناگون دور و برش را خالی کرده بودند. او، به جای انفعال و سرخوردگی، با انتشار نشریه "اندیـــشه و پـــیکار" (که بعدها با افزودن مطالب و اسناد کم نظیر به شکل الکترونیکی در انترنت نیز به روز شده و میشود)، با همراهی برخی از یارانش، به مرحلۀ نوینی از فعالیتش قدم گذاشت.
تراب به دلیل موقعیت ویژه اش (از جمله نقش برجسته اش در سازمان مجاهدین خلق، بخش منشعب مجاهدین خلق [مارکسیست لنینست] و سپس سازمان پیکار در راه آزادی طبقۀ کارگر) باید "یــــک تـــــــــنــه " پاسخگوی عملکرد همۀ آن تشکیلات ها از جمله اشتباهات و لغزشهای فاحشی که روی داده بود، نیز میبود.
تراب از نسل مبارزین آرمان گرا به معنی واقعی کلمه بود. عوارض گاها ناخوشایند و اشتباهات حاصله، نیز جزئی از تبعات این آرمانگرایی بود. در این میان، اما، انعطاف پذیری، تعمق و بازنگری و یادگیری از تجارب به نحو برجسته ای در او نمودار بود که او را در بسیاری جهات متمایز میساخت. نیم نگاهی به نوشته ها، فعالیتها، تماسهای حضوری، مکاتباتی و مواصلاتی و همچنین مصاحبه های او کافی است که به عمق دانش، قلب مهربان و ذهن پویای او پی بُرد. در یک کلام او در تمام زندگی پر بارش، تلاشگری خستگی ناپذیر بود و به آرمانش یعنی سوسیالیسم و رهایی انسانها وفادار ماند.
جای تراب واقعاً خالی است. ما در گذشت او را به همۀ رفقا، یاران، خانواده و دوستدارانش صمیمانه تسلیت میگوئیم. یاد و خاطرۀ عزیزِ رفیق تراب حقشناس گرامی باد!
جمعی از فعالین پیشین "یاران فاضل"- هوادار سابق سازمان پیکار
۱۵فوریه ۲۰۱۶ میلادی (۲۶ بهمن ۱۳۹۴ خوشیدی)
